Χιλή
Γεννήθηκε στο Σαντιάγο της Χιλής το 1941. Το ενδιαφέρον του για το ντοκιμαντέρ ξεκίνησε στα τέλη της δεκαετίας του '50 όταν, ως έφηβος, πρωτοήρθε σε επαφή με μερικές από τις ταινίες του Κρις Μαρκέρ, του Φρεντρίκ Ροσίφ και του Λουί Μαλ. Σπούδασε κινηματογράφο στο Κινηματογραφικό Ινστιτούτο του Καθολικού Πανεπιστημίου της Χιλής και στην Επίσημη Σχολή Κινηματογράφου στη Μαδρίτη, απ' όπου κι αποφοίτησε με πτυχίο σκηνοθεσίας το 1970. 0 Γκουσμάν επέστρεψε στη Χιλή το 1971 και σκηνοθέτησε το πρώτο του ντοκιμαντέρ "Ο πρώτος χρόνος" (El primer ano), που κάλυπτε τους πρώτους δώδεκα μήνες της κυβέρνησης του Σαλβαδόρ Αλιέντε. Η ταινία προβλήθηκε στις αίθουσες της χώρας την ίδια χρονιά. Ο Γάλλος ντοκιμαντερίστας Κρις Μαρκέρ, που εκείνο τον καιρό βρισκόταν στη Χιλή, συμπτωματικά είδε την ταινία και προθυμοποιήθηκε να βοηθήσει στη διανομή της στη Γαλλία. Δύο χρόνια αργότερα, και πάλι ο Μαρκέρ πρόσφερε στον Γκουσμάν ανεκτίμητη βοήθεια, χαρίζοντας του μπομπίνες φιλμ που χρειαζόταν για να ξεκινήσει τα γυρίσματα του ντοκιμαντέρ "Η Μάχη της Χιλής" (La batalla de Chile, μιας τριλογίας διάρκειας τεσσερισήμισι ωρών για τον τελευταίο χρόνο του Αλιέντε στην εξουσία. Τα γυρίσματα διήρκεσαν μέχρι τη μέρα του πραξικοπήματος.Την ημέρα του πραξικοπήματος, ο Γκουσμάν φυλακίστηκε στο Εθνικό Στάδιο της Χιλής, όπου και παρέμεινε εγκλωβισμένος για 15 μέρες. Όταν αφέθηκε ελεύθερος, έφυγε για την Ευρώπη, παίρνοντας μαζί του τα κουτιά του φιλμ. Εκεί ξεκίνησε να ψάχνει για χρηματοδότηση προκειμένου να ολοκληρώσει την ταινία του. Αυτή τη φορά, σανίδα σωτηρίας έτεινε το Κουβανικό Κινηματογραφικό Ινστιτούτο (ICAIC), που προσφέρθηκε να αναλάβει την ολοκλήρωση του μοντάζ και των άλλων εργασιών του post- production της ταινίας. Ο Γκουσμάν πήγε στην Αβάνα και τελείωσε την ταινία λίγα χρόνια αργότερα. Η Μάχη της Χιλής (La batalla de Chile) κέρδισε 6 μεγάλα βραβεία στην Ευρώπη και τη Λατινική Αμερική και βρήκε διανομή στο εμπορικό κύκλωμα σε 35 χώρες. Το κινηματογραφικό περιοδικό "Cineaste" την ανακήρυξε "μία από τις δέκα καλύτερες πολιτικές ταινίες της εποχής μας". Αργότερα, ο Γκουσμάν, που ζούσε στην Ισπανία και αργότερα στη Γαλλία, συνέχισε να γυρίζει ντοκιμαντέρ, πολλά εκ των οποίων επικεντρώθηκαν σε ζητήματα της χώρας του. Το 1986 γύρισε το "Εν ονόματι του Κυρίου" (En nombre de Dios, Μεγάλο Βραβείο, Φεστιβάλ Φλωρεντίας 1987) για τον αγώνα της Καθολικής Εκκλησίας για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα στη Χιλή. Από το 1990 ως το 1992 γύριζε τον "Σταυρό του Νότου" (La Cruz del Sur, Μεγάλο Βραβείο, Φεστιβάλ Μασσαλίας 1992) για τη θεολογία της απελευθέρωσης και τη λαϊκή θρησκοληψία. Το 1995, το "Χωριό σε αγωνία" (Pueblo en vilo) είχε ως θέμα την ιστορική μνήμη ενός μεξικανικού χωριού. Το 1997, το Χιλή, η επίμονη μνήμη (Chile, la memoria obstinada) διερευνούσε τη συλλογική πολιτική αμνησία στη Χιλή. Το 1999 έφερε το "Νησί του Ροβινσώνα Κρούσου" (Isla de Robinson Crusoe) με θέμα το ομώνυμο νησί στ' ανοιχτά της Χιλής. Το 2001, η "Υπόθεση Πινοσέτ" (El caso Pinochet) εξέτασε τη νομική υπόθεση διεθνούς ενδιαφέροντος που κινήθηκε σε βάρος του Στρατηγού Αουγκούστο Πινοσέτ (Μεγάλο Βραβείο, Φεστιβάλ Μασσαλίας 2001). Το 2002, ο Γκουσμάν ολοκλήρωσε το "Μαδρίτη" (Madrit), μια προσωπική ματιά στην πρωτεύουσα της Ισπανίας. Στη συνέχεια, γύρισε το "Σαλβαδόρ Αλιέντε" (Salvador Allende), που κυκλοφόρησε από την Icarus Films το Σεπτέμβριο του 2006. Η βραβευμένη αυτή ταινία, που έτυχε μεγάλης αποδοχής, αφηγείται την ιστορία του Αλιέντε, από τα νεανικά του χρόνια στο Βαλπαραϊσο και τις πρώτες του προεδρικές καμπάνιες, μέχρι τις θαρραλέες κρατικές μεταρρυθμίσεις που πρότεινε και το θάνατο του στο βίαιο δεξιό πραξικόπημα στις 11 Σεπτεμβρίου του 1973. Η πιο πρόσφατη ταινία του Γκουσμάν είναι ένας θαυμάσιος προσωπικός στοχασμός, το "Νοσταλγώντας το φως" (Nostalgia de la luz, 2010), που κέρδισε το βραβείο για το Καλύτερο Ντοκιμαντέρ (Prix ARTE) της Ευρωπαϊκής Ακαδημίας Κινηματογράφου, και συμπεριλήφθηκε στη λίστα με τις 10 καλύτερες ταινίες του 2010 του περιοδικού "Sight & Sound". 0 Πατρίσιο Γκουσμάν είναι επικεφαλής του Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ FIDOCS στο Σαντιάγο της Χιλής, που ίδρυσε ο ίδιος το 1997. Ζει στο Παρίσι με τη Ρενάτε Ζάχσε, που συνεργάζεται μαζί του στα σενάρια των ταινιών του και ήταν παραγωγός στο "Νοσταλγώντας το φως". Οι δυο κόρες του, Ανδρέα και Καμίλα, είναι επίσης σκηνοθέτιδες και συμμετέχουν κατά καιρούς στις δουλειές του.
Βιβλίο