ΤΙΤΛΟΣ

Έχει λεχθεί κατ' επανάληψη ότι ο άνθρωπος άρχισε από το να αναπαριστά τα πράγματα ανάγοντάς τα στον εαυτό του. Ό,τι προηγήθηκε επιτρέπει να διευκρινιστεί καλύτερα σε τι συνίσταται τούτος ο ανθρωποκεντρισμός, τον οποίο θα μπορούσε κανείς να ονομάσει, ακριβέστερα, κοινωνιοκεντρισμό. Το κέντρο των πρώτων συστημάτων της φύσης δεν είναι το άτομο· είναι η κοινωνία. Αυτή είναι που αντικειμενικοποιείται κι όχι πλέον ο άνθρωπος. Ως προς τούτο, τίποτα δεν είναι ενδεικτικότερο από τον τρόπο με τον οποίο οι Σιού συγκρατούν, τρόπον τινά, τον κόσμο ολόκληρο μέσα στα όρια του χώρου της φυλής· και είδαμε πώς ο συμπαντικός χώρος καθαυτός δεν είναι παρά η κατειλημμένη από τη φυλή τοποθεσία, η οποία ωστόσο επεκτείνεται πέρα από τα πραγματικά της όρια, στο άπειρο. Είναι χάρη στην αυτή νοητική διάθεση που τόσοι λαοί τοποθέτησαν το κέντρο του κόσμου, "τον ομφαλό της γης", στην οικονομική και πολιτική τους πρωτεύουσα, δηλαδή εκεί όπου βρίσκεται το κέντρο της ηθικής τους ζωής...